regenachtig in Kigali (2) en NAUSPR (2)

24 maart 2009 Regenachtig in Kigali (2) en NAUSPR in Kigali (2)

Nou, ik schrijf nu toch nog maar even een heel verslag van de dag, en ik zal ook het herschreven bericht van 23 maart hier onderaan toevoegen, want er zit nog wat extra info in (en anders heb ik het voor niets getypt).

Vanmorgen werd ik pas heel erg laat opgehaald vanwege een communicatieprobleem: Rose dacht dat Sam het zou doen en vice versa. In plaats van tussen 9 en half 10 kwam Rose uiteindelijk pas tegen half 12. In de tussentijd had ik best een aantal shaggies gerookt in de tuin, en ik was blij dat ze er was. Eerst gingen we naar het NAUSPR-centrum, dat is wat anders dan het kantoor dat bij Sam aan huis zit (er is hier ruimte zat). Er waren jonge kinderen aan het spelen en die kwamen me meteen knuffelen, dat was erg leuk. Daarna gingen we naar binnen en praatten we over de uitbreiding en versterking van de NAUSPR. De clientenbeweging van Rwanda wil graag uitbreiden naar Burundi en Congo, omdat ze daar vergelijkbare problemen hebben (oorlogstrauma’s). Ik denk dat ik via PEACE nog wel aan wat contacten in Burundi kan komen, en ik ken via het NSF (Nederlands Sociaal Forum) ook een vrouw die erg begaan is met Congo. Als ik terug in Nederland ben zal ik daar eens achteraan gaan. Er was een man van de NAUSPR die counselor was en ook priester, en die praat met clienten van de NAUSPR. Hij is Engels aan het leren, maar Sam moest het meeste nu nog wel vertalen (en mijn Kinyarwandees is ook nog niet zo goed, ik ken pas 5 woorden). Ook was er een vrouw die bij de NAUSPR meehelpt als user/survivor, en zij is schrijfster. De NAUSPR heeft een folder van mij afgedrukt op de achterkant van hun nieuwsbrief. Die folder is in Nederland nog niet uitgegeven, maar ik had hem als test wel vertaald en doorgestuurd, en het is duidelijk goed ontvangen. Ik wil hem in Nederland nu ook gaan laten drukken (dat was nog blijven liggen). Maar die tekst is dus sneller in Rwanda verspreid dan in Nederland (vet compliment!).
Toen we met zijn allen zaten te praten brak er een regenbui los en die duurde behoorlijk lang. We bleven eerst wachten tot het over zou gaan, maar daarna zijn we toch maar met de minibus naar een eettentje gegaan om een lunch te hebben. Daar kwamen Jerom en Jules, 2 NAUSPR leden, ons vergezellen. We hebben er net zo lang gezeten totdat het droog was. Daarna zijn Rose en ik samen naar de binnenstad gegaan, op zoek naar postkaarten, maar dat bleek helemaal niet eenvoudig te zijn. We hebben ons rot gezocht. Uiteindelijk heb ik nog ergens een souvenir gekocht en zijn we ergens wat gaan eten. We aten friet met een spies, erg lekker, en ik durfde dat wel aan omdat ik al 24 uur geen darmproblemen meer had gehad. Ik heb lekker gegeten en koffie gedronken. Daarna heb ik nog een sjaal gekocht en zijn we naar internet gegaan met de bodaboda (achterop de scooter). Het is eigenlijk best apart dat Rwanda misschien wel veiliger is dan Oeganda. In Rwanda hebben de bodaboda-jongens een hesje aan en een helm op, en als je achteropgaat moet je ook een helm op. In Oeganda zijn veel minder verkeersregels: daar mag je ook met 2 benen aan 1 kant achterop de scooter als je dat wil, en dat mag in Rwanda niet. Kampala is veel chaotischer en drukker dan Kigali. In de minibus in Rwanda hoef je maar tegen het dak te kloppen en de bus stopt en er is zelfs een bushalte, maar in Oeganda moet je vaak echt van je laten horen als je eruit wil en is er geen echte bushalte. In Kigali is het veel stiller en zijn er veel minder straatverkopers (alleen op sommige plekken). Als ik een vergelijking met Nederlandse steden maak, dan is Kampala zoals Amsterdam, en Kigali meer als Eindhoven. Best gemoedelijk, meer groen, minder drukte. In Kampala is het elke dag wel ergens feest, maar in Kigali begint de week rustig. ’s Nachts is het hier doodstil. In Kigali zitten er geen potholes (gaten) in de weg, maar er zijn zelfs verkeersdrempels! De hoofdwegen zijn hier dus wel echt goed in orde vergeleken met Kampala, maar de meeste zijwegen zijn wel onverhard. En er is een waterprobleem in Rwanda, vergelijkbaar met Tanzania waar je ook vaak met bakjes de wc moet spoelen, als er al een westerse wc is. Je ziet hier nog vaak wc’s die eigenlijk niets meer zijn dan een afgewerkt gat in de grond (dat stinkt!). De douche in het guesthouse is koud, maar ik ben al blij dat er een douche is met stromend water, en dat er een westerse wc is met stromend water en wcpapier. Het guesthouse is schoon, ik heb geen kakkerlak gezien (en wel een enkele kleine in het Pope hotel in Kampala, maar daar werd elke dag intensief schoongemaakt, dus daar kunnen ze gewoon niks aan doen). Maar Kigali is een fijne stad, echt veel veiliger dan Nairobi (dat ook wel Nairobbery wordt genoemd). Rwanda doet veel aan veiligheid en probeert echt goed te zorgen voor de burgers, dat merk je aan veel dingen. Het is een prachtige stad op heuvels, met erg steile straten. Het beeld van een onveilige stad is gewoon niet waar, ik denk eigenlijk dat je in Kampala en Nairobi meer risico loopt als toerist. Een Kigalees zei: in Nairobi kunnen ze je arm afhakken terwijl de politie erbij staat te kijken… Dat kan ik me hier niet voorstellen. Rwanda is volgens mij verder vooruit dan we in het westen denken. Het is jammer dat wij in het rijke westen altijd alleen het slechte nieuws uit Afrika krijgen. Het is hier echt goed.
Anyway, in de avond hebben Sam, Rose, Jerom en ik nog een lekkere Afrikaanse thee gedronken (= thee met de helft warme melk). Honing heb ik nog niet gezien in “het land van melk en honing”, maar men zegt ook dat de koffie in Rwanda is uitgevonden. Nou daar ben ik ze wel dankbaar voor, want ik ben nogal een koffieleut. Ik heb Moses nog aan de telefoon gehad (die was mee naar het WSF in Nairobi in 2007). Hij is verhuisd en vond het jammer dat hij me nu niet kon zien. Morgen belt hij me nog even terug. Ik heb alweer beloofd dat ik nog een keer terugkom in Rwanda, en ik ga ervanuit dat dat ook lukt. Ik had in 2007 ook een belofte gemaakt dat als ik terug zou komen in Afrika, dat ik dan naar Rwanda zou gaan. Daar heb ik me aan kunnen houden. Nu hoop ik dat ik binnen enkele jaren weer terug kan komen in Oost Afrika. Misschien kan ik dan de uitbreiding in Bujumbura (Burundi) en –heel misschien- zelfs in Congo gaan bezichtigen. Maar eerst moet ik nog naar Nepal, en eigenlijk ook naar West-Afrika (Ghana) en Zuid-Afrika. (Ik denk dat ik wel eerst een loterij moet gaan winnen ofzo, maar we zien wel).
Het was bijna 12 uur toen ik in het hotel aankwam, lopend met Rose en Jerom over een pikdonkere weg (straatverlichting hebben ze hier niet). Nu is het 1 uur geweest en het is tijd om te gaan slapen. Morgen is mijn laatste dag in Rwanda. Dan gaan we ook nog even shoppen, Rose en ik (ik wil ook nog iets voor Rose, Jovan en de kleine Jolina kopen), en ik ga Sam denk ik 50 euro in zijn hand drukken omdat hij zoveel heeft gedaan voor me sinds ik hier ben. Kigali is fantastisch.


23 maart – 2e bericht

23 maart 2009 NAUSPR in Kigali

Vanmorgen toen ik wakker werd, had ik wat last van diarree, maar geen pijn, en ik heb wat zoutoplossing (ORS) gedronken en ik heb er overdag geen last meer van gehad. Het ligt vast aan het eten dat we gisteren in de bus hebben gehad. Vanmorgen zou ik om 9 uur worden opgehaald door Sam en Rose, maar ze waren er pas na 10. Pas op het einde van de dag kreeg ik door dat het hier een uur vroeger is dan in Oeganda, en ik had mijn telefoon dus gewoon een uur verkeerd staan. Lekker slim.
In het guesthouse waar ik slaap zit nog een Mzungu, een vrouw uit de USA die heel toevallig psycholoog is en erg geïnteresseerd was in de rol van voedingsmiddelen. We hebben samen ontbeten en gezellig gepraat (over de psychiatrie natuurlijk). Ze vertelde dat ze in de USA haar licentie als psycholoog kon kwijtraken als ze over voedingsstoffen zou beginnen tegen een client, en daar was ze het echt niet mee eens. Het is een aardige vrouw.
Ik werd opgehaald door Rose en haar dochtertje van 5, Giovan (geen idee of ik het goed schrijf). De kleine meid wilde per se mee om mij op te halen, omdat ze me lief vindt. Ze liep aan mijn hand mee naar Sam’s huis waar ook het secretariaat van de NAUSPR zit (National Association of Users and Survivors of Psychiatry in Rwanda). Sam vertelde over de activiteiten die de NAUSPR organiseert, zoals praatgroepen, voorlichting, Engelse les en ze hebben een aantal computers. Ik heb ook een aantal actieve leden van de NAUSPR ontmoet. Daarna gingen we bij Sam’s aangrenzende huis binnen zitten. De familie werd bijeen geroepen toen ik mijn verhaal deed. Ik vertelde hoe een impact de genocide in Rwanda op mij had gehad, en hoe dat had bijgedragen aan mijn depressieve zelfmoordgedachten (evenals de Golfoorlog) en wat de psychiatrie mij had aangedaan, hoe ik eruit ben gekomen, en hoe mijn actiegroep is ontstaan. Vooral de 2 dochters van de zus van Sam waren onder de indruk en ze vertelden dat ze hiervan hadden geleerd dat je in jezelf moet blijven geloven. Sam vergeleek mijn verhaal met dat van Jozef in de Bijbel: Jozef had een droom en werd voor gek verklaard door zijn broers, maar later kwam die droom wel uit. Het was een fijne bijeenkomst.
Daarna hadden we een lunch (warme maaltijd) die klaargemaakt was door de moeder van Sam. Erg lekker.
Daarna gingen we met een taxi naar het Genocide Memorial Centre. Dat was erg aangrijpend. Sam had zijn ervaringen ten tijde van de genocide al eerder aan mij verteld. Bij het memorial centre waren massagraven van mensen die er waren herbegraven (nu al 258.000 en er worden nog steeds meer menselijke resten gevonden en naar het memoriaal centre gebracht). Ook waren er tuinen die de verschillende fasen van Rwanda symboliseerden. Binnen was er een informatiecentrum waar uitgelegd werd hoe het zover had kunnen komen: De Duitsers en Belgen koloniseerden Rwanda en brachten rassenonderzoek, daarna kwamen superioriteitstheorien… Dat heeft geleid tot de genocide. (net als de Holocaust in WO2). Binnen het Memorial Centre was ook aandacht voor WO2, Bosnie en Armenie enz. Het was echt aangrijpend. Ik heb het met moeite droog kunnen houden.
Na dit bezoek zijn Sam, Rose en ik met nog 2 actieve NAUSPR-leden een stukje gaan wandelen (terwijl iedereen me nastaarde vanwege mijn haar) en toen zijn we naar een barretje gegaan om wat te drinken. Dat was wel gezellig. Daarna gingen we naar een internetcafé, maar toen ik mijn bericht klaar had en wilde publiceren viel de verbinding weg en was ik het hele bericht kwijt (Balen!). Ik typ dit nu dus voor de tweede keer (nu in word en ik save het steeds). Ik zal het morgen wel uploaden. Na het internetten zijn we met de minibus (= bestelbus met 20 man erin) en de bodaboda (dwz betaald achterop de scooter) verder gegaan richting een eettentje waar ik rijst en kip heb gegeten. Ik wilde nl. nog wel even voorzichtig zijn met mijn spijsvertering, maar ik heb geen echte last meer van mijn stoelgang ofzo. Het was gewoon tijdelijk. Ik heb preventief wel extra water gehaald en daarna ben ik naar het hotel/guesthouse gebracht door Rose. Aan Jerom van de NAUSPR heb ik mijn laatste USB-stick gegeven (van de 11 die ik met korting had geregeld en meegenomen voor de users), hij was er erg blij mee en dat was ook de bedoeling. Dat is nou empowerment. Nu ben ik weer in het hotel en het is hier lekker rustig. Ik heb vandaag geen gekke dingen meegemaakt (geen politie-geweld-incidentje enz. gelukkig). Het was een mooie dag. Ik kan niet nalaten te melden dat ik vandaag besefte dat ik de enige WNUSP-penningmeester ter wereld ben (voorzitters zijn er 3, lol) Ik ben uniek!
Kigali is mooi en het is op steile heuvels gebouwd. Ik heb nog 2 dagen over om hier de stad te zien, die overigens inderdaad minder bruist dan Kampala, maar de stad leeft wel. Overdags staan er overal marktkooplui en ook savonds kom je nogal wat mensen tegen (maar weinig Mzungus). Vandaag was ook echt een hete dag, maar we zijn veel binnengeweest, dus ook daar had ik geen last van. En er wordt hier ontzettend goed voor me gezorgd, ik krijg niet eens de kans om mijn eten zelf te betalen. Alles wordt voor me gedaan, echt bizar.
Ik heb vandaag mijn Kinyarwandese woordenschat ook weer bijgespijkerd; Murakoze voor het lezen van deze weblog (dankjewel), enneh: Muramuche (goedenacht)