erg goede bijeenkomst NAUSPR

25 maart 2009

Vandaag was er dus een bijeenkomst van de NAUSPR. Dat was erg indrukwekkend. Er werden testimonies (verklaringen) gegeven, waarbij mensen hun ervaringen met elkaar deelden. We zaten buiten in het gras of op een stoel, de sfeer was erg goed en open. Heel bijzonder.
Er kan gezegd worden dat veel problemen voortkomen uit de genocide, armoede, en ook wel complicaties bij de geboorte. Een meid van 21 zat stil in de groep. Sam vertelde haar verhaal: Ze was als 6-jarig meisje alleen gevlucht tijdens de genocide, en ze was door een stel onbekende mensen opgevangen. 4 jaar later kreeg ze angstaanvallen en vervolgens werd ze daarom in de steek gelaten en weggestuurd. Het Rode Kruis heeft haar in 2001 kunnen herenigen met haar moeder. Nu praat ze soms een hele week niet. Ze gaat naar een speciale school waar geen klassen zijn.
Ook was er een jongen van 18. Op zijn 14e kreeg hij een soort aanvallen, maar het was geen epileptie. De psychiater dacht gelijk dat het een psychose was en gaf medicijnen, maar na 3 jaar kon hij die niet meer betalen. Inmiddels denkt hij zelf dat het iets anders is, misschien iets medisch, misschien is er iets mis gegaan bij zijn geboorte,...
Ook was er een vader, wiens zoon op 21 jarige leeftijd was overleden aan psychiatrische medicijnen. De medicijnen hielpen echt bij de jongen die ernstige klachten had, en hij werd er echt beter van. Hij had weer een zelfstandig leven, maar een gebrek aan goede voeding maakte dat de gifstoffen zich ophoopten in zijn lichaam. Dat werd zijn dood.
Ook werd er een verhaal verteld over een vader van een kerngezonde zoon die naar de sjamaan ging (traditionele heelmeester). Hij vroeg de sjamaan om hem iets te geven voor rijkdom en voorspoed. Hij kreeg een soort van medicijnen mee. Daarna kreeg zijn zoon psychische problemen: hij dronk teveel en gooide vervolgens steevast zijn medicijnen weg. Er werd gezegd dat de geesten zijn zoon hadden aangevallen en dat de voorvaderen boos waren. Die jongen bleef dus verstoken van eigen persoonlijke behandeling..
Er werd gepraat over een extreem slimme jongen, waarvan gezegd werd dat hij afweek. Hij kreeg psychische problemen en werd naar Ndere psychiatric hospital gebracht (het enige psychiatrisch ziekenhuis in Rwanda). Omdat hij niet agressief was hebben ze hem na een maand weer laten gaan. Hij krijgt nog steeds nozinan.
En een oude dakloze vrouw die uit de vuilnisbakken eet en geen kleding heeft kwam vroeger wel eens bij NAUSPR. Ze gaat in en uit Ndera hospital. Als ze opgenomen is loopt ze weg, ze klimt gewoon over het hek, ook al is ze oud. Ze loopt nu in een andere wijk en komt niet meer bij de NAUSPR.

De NAUSPR heeft nu ca 40 vrijwilligers die toezicht houden op de wijk, die erg groot is (zo’n 780 families). 2 van de 10 families heeft problemen, en er is geen of weinig hulp voor ze. De vrijwilligers van de NAUSPR (de zogenaamde focal points) worden getraind om de juiste ondersteuning te geven. Ze kijken wat er nodig is bij zo’n familie en proberen bijvoorbeeld aan te sluiten bij overheidsprogramma’s om armoede of dakloosheid te bestrijden. Vrijwilligers kunnen een formulier invullen, waarop ze hun naam, adres en hulpverleningservaringen (als user/survivor) aangeven. De meeste deelnemers hebben zelf te maken gehad met psychische/psychosociale problemen, en de rest is een ouder van een kind met psychosociale problemen. Bij elke meeting komen er nieuwe leden bij. Het was erg indrukwekkend wat ze hier doen.
Ze bedankten me, omdat ik al eerder sponsoring voor ze heb geregeld (deels van mijn eigen activiteiten, en deels door ze in contact te brengen met X minus Y, zie www.xminusy.nl ). Daardoor hebben ze echt een start kunnen maken, en kunnen ze bijvoorbeeld nieuwsbrieven uitbrengen. De NAUSPR is de enige clientenorganisatie van Rwanda.

Ze organiseren ook groepen, althans, de deelnemers doen dat zelf.
Er is dus een vrouwengroep die manden maakt van sistal en papyrus. Maar ze zijn pas net begonnen en ze hebben materiaal nodig. Dat geldt ook voor de mannengroep die mest verzameld: zij hebben geen kruiwagen. Rose kent iemand die een aantal naaimachines heeft, en die wil die wel beschikbaar stellen en zelfs gratis training geven om ermee te kunnen werken, maar het oefenmateriaal moeten ze zelf verzorgen. Als de machines veilig weggezet kunnen worden mogen ze ze gebruiken. Er is dus sponsoring nodig om echt van start te kunnen gaan (ik zal eens rondkijken voor ze).
Sam gaat een rekening openen voor de groepen, maar het was nog even de vraag of dat 1 of meerdere rekeningen moest gaan worden. Een deel van de vergadering werd besteed aan dit soort praktische zaken. Het was erg interessant om zo mee te maken. Er zijn veel goede initiatieven aan de gang bij de clientenbeweging van Rwanda.

Karl Bach Jensen (oud-WNUSP Board-member uit Denemarken) wil serieus aan de slag met het plan om van Oost Afrika een voorbeeld te maken als het gaan om geestelijke gezondheidszorg. Bij de WNUSP-meeting vorige week kwam duidelijk naar voren dat hier een kans ligt om werkelijk iets moois en goeds op te zetten, vooral omdat de klinische GGZ hier nog niet geworteld is. De zaak ligt hier dus nog open, als een blanco stukpapier om op te tekenen. WIJ gaan tekenen: Karl Bach Jensen, Sam en de NAUSPR, en ik zal ook meehelpen om hier goede sociale voorzieningen op te zetten, zoals de outreach die de NAUSPR al doet met de 40 personen (focal points) die proactief in de wijk gaan rondkijken op zoek naar problemen (allen ex-clienten of familie). DAT is zoals het hoort. In een woord: inspirerend.

Iets anders: ik ben inmiddels ook gewend aan de vele namen die ik hier heb, want iedereen spreekt mijn naam Jolijn anders uit. Mensen die van niets weten en mijn naam op papier lezen, spreken het uit als Joliedjn. Dat hoor ik dus vaak. De ij-klank kennen ze hier niet, hooguit de ai, dus dat is het op zijn best Jolain. Mijn naam in Luganda (taal in Uganda) is Jolina, en dat vind ik wel leuk klinken. Maar veel Oost-Afrikanen verwisselen de R en de L, dus wordt het al snel Jorina of Jorien. Hier in Rwanda wordt het dan, vanwege de Franse tongval al snel Georgien. Ik reageer inmiddels dus op allerlei namen. Best vaag om mee te maken.

Maar het is nu tijd om te gaan slapen. Morgen moet ik alweer vroeg op, want om 9.00 vertrekt mijn bus naar Kampala. Sam gaat mee tot over de grens van Rwanda en Oeganda (de enige plaats waar ik de bus uit moet). Hij gaat een kennis bezoeken vlakbij Katunga, een dorpje aan de grens. Ik hoef dus alleen de laatste 5 uur alleen in de bus te zitten. Maar ik moet wel vroeg op.